گردشگری سیاه شاخهای از گردشگری محسوب میشود که مردم در آن از بناها و یادبودهای جنگ، بلایای طبیعی یا سیاسی بازدید میکنند. این جمله تعریف درست و دقیقی از گردشگری سیاه است. هدف از این صنعت توریسم، نکوهش و بزرگداشت این وقایع و یادبودها نیست؛ بلکه تنها یادآوری آن دوره بخصوص و اتفاقات مربوط به نسل به دور از آن است.
درست است که این نوع گردشگری سیاه و تلخ است اما هدف و نتیجه نهایی آن مفهومی سفید و درخشان به نام امید دارد. در این مقاله از سفرانه قصد داریم با این نوع از گردشگری بیشتر آشنا شویم.
مطلب مرتبط: جاذبه های ترسناک گردشگری ایران
گردشگری سیاه در ایران
گردشگری سیاه یا گردشگری تاریک از سال 1990 وارد صنعت توریسم در دنیا شد. این نوع گردشگری با هدف بازدید و سفر به مناطق و شهرهایی که در معرض بلایای طبیعی مانند زلزله و سونامی قرارگرفتهاند، یا مورد حملات تروریستی و جنگ واقع شدهاند، شروع به فعالیت کرد.
علاوه بر تمامی این موارد ذکر شده، مکانهایی که موجب ترس، هیجان و کنجکاوی گردشگر میشوند نیز در این دسته از گردشگری قرار میگیرند. گردشگری سیاه در ایران شامل مکانهای تاریخی و طبیعی بسیاری است که در این مقاله به چند مورد از آن اشاره خواهیم کرد.
موزه عبرت تهران
موزه عبرت روزگاری زندان کمیته مشترک ضد خرابکاری نام داشته و در سال 1316، در زمان حکومت پهلوی بنا شد و مکانی برای بازجویی و شکنجه مخالفان حکومت پهلوی توسط ساواک بوده است.
این زندان در زمان برپایی و در دوران حکومت پهلوی، حدود هشت هزار و چهار صد و چهل و دو زندانی داشته است. با بازدید از این زندان شما از نحوه شکنجه و زندگی زندانیان در این مکان مطلع خواهید شد.
ارگ بم کرمان
بم به عنوان بزرگترین سازه خشتی جهان در تاریخ پنج دی 1395 با زلزلهای به اندازه 6.6 ریشتر، حدود 90 درصد تخریب شد. شدت تخریب در حدی گسترده بود که یونسکو ماموریت بازسازی ارگ بم را به کشورهای عضو میراث فرهنگی مانند چین، ژاپن، ایتالیا، فرانسه و آلمان صادر کرد.
مطلب مرتبط: گردشگری نجومی چیست؟ | سفری برای رصد آسمان و ستاره ها
این زلزله وحشتناک با ویرانی و تلفاتی که از خود برجای گذاشت، همواره یکی از تلخترین اتفاقات طبیعی در ایران محسوب میشود. با توجه به بازسازیهایی که در این بنای عظیم انجام شده بخشی از آن به شکل اولیه خود بازگشته اما بخش قابل توجهی از آن به همان شکل و بصورت تخریب شده باقی مانده است.
باغ سنگی سیرجان
گردشگرانی که از این باغ بازدید کردهاند همواره از حس غریب و خوفناک آن صحبت میکنند. باغ سنگی با درختهای خشک شده و میوههای سنگی هر بینندهای را متحیر میکند و از جاذبههای گردشگری سیاه استان کرمان محسوب میشود. جالب است بدانید که باغ سنگی، در ابتدا باغی سرسبز متعلق به درویش خان اسفندیار پور بوده است. اما در نتیجه تقسیم ناعادلانه و اصلاحات اراضی تبدیل به یک باغ خشک با میوههای سنگی شد.
درویش خان مالک این باغ، برای اعتراض به از دست دادن باغ خود از رسیدگی به آن جلوگیری کرد و در نهایت تمامی درختها خشکیدند. پس از خشک شدن باغ، درویش خان از تمامی درختها سنگهایی به جای میوه آویزان کرد. این باغ در ایران جزء لیست گردشگری سیاه قرار میگیرد و گردشگران به تماشا و تفکر در خصوص نحوه نگرش درویش خان به زمینهایش میپردازند و رنج او را درک میکنند.
مطلب مرتبط: گردشگری غذایی یا خوراک چیست؟
کویر ریگ جن سمنان
کویر ریگ جن سمنان که به برمودای شنی ایران نیز معروف است در جنوب استان سمنان قرار دارد. این منطقه وسیع و مرموز به دلیل بادهای شدید و نبود هیچ منبع آبی به منطقه نفرین شده در بین اهالی معروف است.
وجود تپههای ماسهای متحرک و باتلاقهای نمک در این منطقه باعث شده که کوچکترین جنبندهای با حرکت بر روی این مناطق، بوسیله این باتلاقها بلعیده شود. از کار افتادن بیسیم و لوازم الکترونیکی در این منطقه از دیگر ویژگیهای اسرار آمیز این منطقه است که سالانه گردشگران بسیاری را فقط برای بازدید از این کویر جذب میکند.
مطلب مرتبط: اتاق 420 در هتل چه داستانی دارد؟
گردشگری سیاه یکی از عجیبترین بخشهای گردشگری است که سالانه هزاران توریست را به خود جذب میکند و تقریبا در اکثر نقاط جهان رواج دارد. دیوار برلین و زندان آشوویتس در آلمان و استادیومهای مرگ در شیلی همه از مکانهایی هستند که به گردشگر چیزی به نام برون رفت از دوران تاریکی و ظلم و در نهایت آزادی را نوید میدهد.