گردشگری سلامت یا توریسم پزشکی یکی از انواع گردشگری است که در آن گردشگر و توریست برای دریافت امکانات و خدمات پزشکی و درمانی سفر میکند. این نوع از گردشگری همچنین در جهت بهرهمندی گردشگر از هزینه درمان کمتر و یا دریافت خدمات سریعتر و بهتر نیز رواج دارد.
به دلیل ارزآوری و درآمدهای بسیار بالای گردشگری سلامت، بسیاری از دولتها و کشورها با تقویت صنعت و علم پزشکی خود در جهت هرچه بیشتر گردشگر در این حوزه هستند. در گردشگری سلامت و پزشکی علاوه بر بیمار و شخص مراجعه کننده امکان سفر همراه نیز وجود دارد که همین امر به معنای رزرو هتل، پرواز و ارز آوری دوچندان نیز است.
مطلب مرتبط: گردشگری نجومی چیست؟ | سفری برای رصد آسمان و ستاره ها
تاریخچه گردشگری سلامت
شاید جالب باشد بدانید که تاریخچه گردشگری سلامت به هزاران سال و به یونان قدیم باز میگردد. به نوعی میتوان گفت که تاریخ این نوع از گردشگری به قدمت عمر علم پزشکی در جهان است. با تحقیق و جستجو در کتابهای تاریخی به این نتیجه میرسیم که در هر زمان و مکان افراد بیمار و آسیب دیده اگر دسترسی به درمان نداشتند، سفر میکردند.
یکی از قدیمیترین نوع این نوع سفر را میتوان در تاریخ یونان و زائرانی یافت که برای شفای بیماری خود، از نقاط گوناگون با گذر از دریای مدیترانه خود را به منطقهای در یونان با نام ایپدوریا برای بهبود میرساندند. چنانچه در حال حاضر ایپدوریا قدیمیترین خاستگاه توریسم پزشکی در جهان شناخته میشود.
به طور خاص این نوع از گردشگری در سال 1990 به واسطه جهانی شدن و آزادی سازی تجارت، تغییر نرخ ارز در اقتصاد و محبوبیت کشورهای آسیایی در این حوزه، در جهان رایج شد.
مطلب مرتبط: زمین گردشگری چیست؟ | سفری به قصد بازدید از جاذبههای زمین شناسی
گردشگری سلامت و یا گردشگری پزشکی چیست؟
براساس تعریف سازمان جهانی گردشگری، توریسم پزشکی سفر به منظور درمان بیماریهای جسمی یا انجام عملهای جراحی زیر نظر پزشکان در بیمارستانها یا مراکز درمانی است. همانطور که در قسمت بالا نیز به آن اشاره کردیم این نوع از توریسم یکی از انواع گردشگری در دنیا به شمار میرود که امروزه با توجه به سودآور بودن مورد توجه بسیاری از کشورهای در حال توسعه قرار گرفته است.
مهمترین مقاصد گردشگری سلامت
با توجه به اهمیت این نوع از گردشگری و ارزآوری بسیار بالایی که دارد بسیاری از کشورها در صدد پیشرفت و توسعه این بخش از گردشگری هستند که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
هند
در میان کشورهای فعال صنعت گردشگری سلامت هند تقریبا شناخته شدهترین کشور بهشمار میرود که شهرت جهانی دارد. این کشور ارزانترین خدمات پزشکی را ارائه میدهد و برای گردشگران سلامت خود در سفارت کشور مبدا ویزای مخصوص صادر میکند.
برزیل
برزیل یکی از قدیمیترین کشورهای فعال در حوزه توریسم پزشکی است. این کشور بیشترین تعداد گردشگران سلامت خود را در زمینه جراحی زیبایی دارد.
مطلب مرتبط: گردشگری غذایی یا خوراک چیست؟
کاستاریکا
کاستاریکا از جمله کشورهای آمریکای مرکزی است که در طی چندین سال گذشته پیشرفت چشمگیری در صنعت و علم به دست آورده است. این مقصد همچنین با ساخت بیمارستانهای مجهز، گردشگران بسیاری را تاکنون توانسته رد این حوزه جذب کند.
مکزیک
کشور مکزیک یکی از مهمترین مقاصد آمریکاییها برای گردشگری پزشکی است. این کشور با ارائه خدمات دندانپزشکی ارزان یکی همواره در میان گردشگران این حوزه محبوب بوده است.
پاناما
پاناما با قرار گرفتن در آمریکای مرکزی یکی از پیشروهای مقاصد گردشگری پزشکی بهشمار میرود. این کشور پزشکان دوزبانه دارد و از واحد پول دلار امریکا استفاده میکند. همین ویژگیها موجب رضایت بیشتر گردشگران و توریستها شده که دیگر نیاز به تبدیل پول و یا ایجاد ارتباط به زبانی دیگر نخواهند داشت.
سنگاپور
براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی سنگاپور در نظام پزشکی خود دارای استانداردهای بینالمللی پزشکی است و رتبه ششم بهترین سیستم پزشکی جهان را دارد. این کشور همچنین رتبه نخست بهترین سیستم پزشکی آسیا را نیز کسب کرده است. وجود بیمارستانهای مجهز و دارای تاییده جهانی و قیمت مناسب گردشگران را به این کشور جذب میکند.
مطلب مرتبط: گردشگری سیاه چیست؟ | آشنایی با مکان های گردشگری سیاه در ایران
تایوان
کشور تایوان به طور رسمی اعلام کرده که قصد دارد تایوان را به یکی از مقاصد مهم گردشگری در جهان تبدیل کرده و این صنعت را گسترش دهد. از اینرو دولت این کشور با اجرای طرح بالا بردن سطح خدمات پزشکی در کشور، در سال 2012 تنها در عرض چندین ماه توانست 60000 توریست را برای درمان به این کشور جذب کند.
گردشگری سلامت در ایران
توریسم پزشکی در ایران با توجه به هزینههای بسیار کم و پیشرفتهای اخیر در تحقیقات پزشکی، رواج پیدا کرده است. بیشتر گردشگران و توریستهای این نوع از گردشگری از کشورهای همسایه ایران مانندک ترکیه، عراق، پاکستان، عمان، آذربایجان و افغانستان هستند.
این گردشگران بیشتر با هدف جراحی و پیوند اعضا و استفاده از درمانهای طبیعی بخشهای مختلفی از کشور، به ایران سفر میکنند. نکته جالب توجه در مورد صنعت گردشگری پزشکی در ایران، پزشکی ناباروی است که یکی از مهمترین عوامل گردش ارز در این صنعت بهشمار میرود.
گردشگری سلامت علاوه بر امکانات، خدمات، تجهیزات و علم پزشکی فوقالعاده از امکانات طبیعی نیز در این حوزه بهره میبرد. وجود چشمههای آب گرم فراوان با خاصیت درمانی بسیار قوی و عالی یکی از مهمترین وجوه گردشگری سلامت طبیعی در ایران محسوب میشود.