قلعه سریزد در شهرستان مهریز یزد قرار دارد. این قلعه کهن و شگفت‌انگیز در زمان ساسانیان به‌وجود آمده و از جمله آثار ملی ایران است. محل قرارگیری این سازه روستای سریزد است. در ادامه با این مقاله از سفرانه همراه باشید و با قلعه سریزد آشنا شوید.
تاریخچه و کارکرد این قلعه کهن
قلعه سریزد در دوران امپراتوری ساسانی در دل کویر ایران به‌وجود آمد و جالب است بدانید یکی از کهن‌ترین صندوق‌های امانات بانکی در ایران و جهان به‌شمار می‌آید. لازم به ذکر است در دوران صفویان، بخش‌ها و استحکامات بیشتر نیز به این دژ افزوده شدند.
این قلعه محل حفظ و نگهداری غلات، پول، طلا و دارایی مردم بوده است که در هنگام وقوع حملات یک محل امن برای نگهداری این اقلام محسوب می‌شد. 468 اتاق در قلعه سریزد کشف کرده‌اند که هر یک متعلق به یک خانواده بوده و کلید و در مجزا نیز داشته‌اند.
جالب است بدانید وجود مواردی مانند پنجره و شومینه در این اتاق‌ها، نشان می‌دهد افراد در زمان‌های اضطراری در آن‌ها پناه می‌گرفتند.
مطلب مرتبط: جاهای دیدنی یزد | بازدید از زیباترین شهر خشتی جهان + آدرس و عکس
ساختار قلعه سریزد
با نگاه نخست به قلعه سریزد از بیرون، این تصور در افراد پدید می‌آید که در آنسوی دیوارها چیزی جز بقایای یک قلعه مخروبه وجود ندارد، اما چنین نیست. با ورود به این قلعه با یک ساختار خاص و شگفت‌انگیز مواجه خواهید شد. ابتدا باید به خندق اطراف این قلعه اشاره نمود که شش متر عرض و چهار متر عمق دارد.
پس از ورود به قلعه با یک هزارتو که به دو سمت تقسیم می‌شود، مواجه خواهید شد که با عبور از هر گذرگاه به اتاق‌هایی جذاب خواهید رسید. این قلعه دو بارو و حصار دفاعی دارد. حصار بیرونی قلعه سریزد دارای شش متر ارتفاع و چهار برج دفاعی است که سه برج آن شکل مدور و یکی از آن‌ها شکل مربع دارد. حصار داخلی قلعه نیز دارای 9 متر ارتفاع و شش برج مدور است.
داخل این حصارها یعنی فضای درونی قلعه در یک نظم مشخص به‌صورت دو طبقه و سه طبقه است که شامل بخش‌های مسکونی، خدماتی و غیره می‌شود. جالب است بدانید در هر طبقه این قلعه، یک ورودی باریک و مخفی وجود دارد که ورود به آن را برای متجاوزان تقریبا غیرممکن می‌نمود.
مطلب مرتبط: آتشکده یزد؛ آتش 1500 ساله به همراه آدرس و عکس
باید توجه داشته باشید که استحکامات و ساختار درونی این دژ در حدود 1800 سال و استحکامات بیرونی در عصر صفویه شکل گرفتند.
از جمله موارد جذاب دیگر درباره دژ سریزد، تونل‌های تاریک آن است که گنجایش عبور تنها یک نفر را در آن واحد دارند. این قلعه دارای دو در ورودی است که یکی در اصلی و یکی نیز در مخصوص نگهبان محسوب می‌شود.
پیچیدگی جذاب داخل این دژ، برج و باروهای آن، جزئیات هندسی و نمای بیرونی چشم‌گیر، باعث شده دژ امن و کهن سریزد یکی از مهم‌ترین و زیباترین قلعه‌های ایران به‌شمار بیاید.
مطلب مرتبط: امیر چخماق یزد | یک مجموعه بزرگ با قدمت دوران تیموری
محل قرارگیری و زمان بازدید از قلعه سریزد
قلعه یا دژ سریزد در نزدیکی محور یزد-کرمان و در بخش شرقی روستای سریزد قرار دارد. برای سفر به یزد و بازدید از این ارگ کهن بهتر است در فصل‌های بهار، پاییز و ماه اسفند به سمت مهریز و روستای سریزد رهسپار شوید.
در این مقاله از سفرانه به معرفی قلعه سریزد، یکی از اعجاب‌انگیزترین بناهای به‌جا مانده دوران ساسانیان پرداختیم. این قلعه از جمله قدیمی‌ترین صندوق‌های امانات دنیا است که محلی امن برای محافظت و نگهداری از دارایی مردم و یک پناهگاه برای آن‌ها در مواقع اضطراری به‌شمار می‌رفت. آیا تا به حال از این ارگ بازدید کرده‌اید؟ نظر شما درباره آن چیست؟
