بسیاری از افرادی که با هواپیما، این وسیله اعجابانگیز سفر میکنند درباره این موضوع که جنس بدنه هواپیما از چیست کنجکاو هستند. در این مقاله سفرانه به سراغ پاسخ سوال جنس هواپیما و ارائه اطلاعات کلی درباره آن خواهیم رفت.
ساخت هواپیماها روند خاصی دارد و از مواد مختلف در ساخت آن مورد استفاده قرار میگیرد. برخی مواد کامپوزیت، چند نوع فلز، الیاف مصنوعی و چوب از جمله مواد به کار رفته در هواپیماها هستند. جالب است بدانید هواپیماها در ابتدا از چوب ساخته میشدند و از روکش پارچهای برای پوشاندن آنها استفاده میشد.
در طول زمان صنعت ساخت هواپیما تحول و پیشرفت پیدا کرد و در ساخت هواپیما از ترکیب فلزها و آلومینیوم استفاده گردید؛ فلزاتی که سبک و در عین حال محکم نیز هستند.
لازم به ذکر است از فلز تیتانیوم نیز برای ساخت بعضی بخشهای هواپیما مانند موتور استفاده میگردد همچنین بعضی مواد کامپوزیت بسیار سبک نیز در ساخت هواپیما به کار میروند که مقرون به صرفه نیز هستند.
مطلب مرتبط: هواپیما در چه ارتفاعی پرواز می کند؟ | سقف پرواز چیست؟
اجزای یک هواپیما
پیش از بررسی جنس بدنه هواپیما لازم است با اجزای هواپیما آشنا شویم. یک هواپیما از چند جزء مختلف با جنس و کاربرد خاص تشکیل شده است که شامل موارد زیر میشوند:
- بدنه
- بالها
- کابین خلبان
- موتور
- پروانه
- دم هواپیما
- ارابه فرود
بدنه هواپیما
بدنه هواپیما بخش اصلی پیکره یک هواپیمای استاندارد به شمار میرود. داخل بدنه جایگاه مسافران، خدمه پرواز و محموله است بنابراین جنس بدنه هواپیما اهمیت زیادی دارد. لازم به ذکر است در بعضی هواپیماها موتور نیز با یک بدنه شناور به آن متصل است.
بدنه یا پوسته بیرونی بزرگ هواپیما چند هدف و کاربرد مهم در این سازه دارد که شامل موارد زیر میگردد:
فراهم نمودن ساختار و آیرودینامیک لازم برای پرواز
پایه مونتاژ اجزای دیگر هواپیما
توزیع نیرو در قسمت بیرونی هواپیما
محافظت از اجزای داخلی
جنس بدنه هواپیما
همانطور که ذکر شد در ساخت یک هواپیما مواد گوناگون با ویگیهای خاص به کار میرود. جنس بدنه هواپیما از آلومینیوم است؛ آلومینیوم یکی از مواد اصلی صنعت هوافضا، وزن کم، استحکام و مقاومت بالا دارد همچنین مقرون به صرفه نیز هست.
بدنه هواپیما فشار سنگینی را تحمل مینماید و دچار گسستگی نیز میشود بنابراین نیازمند به کار بردن فلزی مانند آلومینیوم است.
جالب است بدانید بعضی از سازندگان هواپیما از مواد کامپوزیت استفاده میکنند. این مواد کامپوزیتی جدید از آلومینیوم سنتی محکمتر و انعطافپذیرتر هستند و پس از اصلاح اولیه نیز قابل تغییر هستند. ساخت بدنه با کامپوزیت از آلومینیوم پرهزینهتر است.
مطلب مرتبط: جدیدترین هواپیماها در جهان | معرفی جدیدترین هواپیماهای ساخته شده در 10 سال اخیر
انواع بدنه
هواپیماها برای کاربردها و محیطهای گوناگون ساخته میشوند بنابراین چند نوع پوسته یا بدنه هواپیما بسته به شرایط ساخت و کابرد وجود دارد که در ادامه چند نوع رایج آن ذکر میگردد:
- بدنه خرپایی: این نوع بدنه از لولههای فلزی جوش داده شده به یک قاب شکل میگیرند. بدنه خرپایی در هواپیماهای کوچک و سبک کاربرد دارند.
- بدنه مونوکوک: این نوع بدنه دارای یک سطح خارجی به عنوان ساختار اولیه است و شامل قاب متکی به بدنه خرپایی نمیشود. بدنه مونوکوک یا شاسی یکپارچه رایجترین نوع بدنه در هوانوردی عمومی است و جنس بدنه هواپیما از نوع مونوکوک بسیار ضخیم و مستحکم محسوب میشود.
- بدنه نیمه مونوکوک: این نوع بدنه همانند مونوکوک است اما از آرماتورهای سنتی مانند خرپا و قاب برای تأمین استحکام استفاده میکند. این نوع طراحی هواپیما در صنایع ساخت هواپیماهای تجاری کابرد دارد زیرا دارای وزن سبک و ماندگاری بالا است.
مطلب مرتبط: پرواز با هواپیمای بوئینگ + ویژگی ها و مزایا
مراحل ساخت
در ساخت و مهندسی هواپیما، موادی که در جنس بدنه هواپیما به کار میروند طی مراحل و فرایندهایی آماده بهرهبرداری میشوند. سه مرحله اصلی در این فرایند وجود دارد که شامل ریختهگری، نوردکاری و مونتاژ شمش میشود.
یکی از مهمترین موارد در صنعت هوانوردی مواد به کار رفته در جنس بدنه هواپیما است. در این مقاله از سفرانه پس از معرفی اجزای یک هواپیما به بررسی یکی از اجزای اصلی آن یعنی بدنه پرداخته شد و اطلاعات کلی درباره انواع، جنس و مراحل ساخت این جزء مهم هواپیما ارائه شد.