نقشه یک تصویر نمادین از روابط بین المان‌ها، مانند اشیا، مناطق و مضامین است. نخستین کاربرد نقشه‌ها به شکل نمایش و دو بعدی از سطح جهان برای کاربردهای مملکت داری و نظامی بوده است. نقشه‌ها معمولا عبارتند از تصویر قائم که تمام یا قسمتی از عوارض مصنوعی و طبیعی زمین به نسبتی کوچک‌تر را بر روی صفحه نشان می‌دهند. نقشه ایران براساس شکل ظاهری که دارد معمولا در ذهن به شکل یک گربه تصویرسازی می‌شود.
شاید جالب باشد بدانید که نقشه ایران در ابتدا به جای گربه، شتر زانو زده و نشسته تصویر می‌شد. ایران بعد از سپری کردن مصائب سیاسی و جنگی بسیاری در دوره‌های مختلف و از دست دادن بخش بزرگی از اراضی خود همچون بخش‌هایی از قفقاز، آذربایجان، ایروان، قره باغ و غیره به شکل امروزی یعنی شمایلی از گربه تبدیل شده است.
مطلب مرتبط: نقشه تهران 1401 + تمام مناطق با کیفیت بالا
این گربه ایران ماست
تشابه نقشه ایران به گربه را اولین بار یک کشیش انگلیسی به نام چارلز هاروی استایلمن در کتاب کوچکی که درباره ایران نوشته بود، مطرح کرد. وی در کتاب خود نقشه ساده و بدون پیچیدگی رسم کرده بود که ایران را به صورت گربه روی بالشت نشسته نشان می‌دهد.
علاوه بر شکل ظاهری مضرس نقشه ایران که می‌توان آن را شبیه به یک گربه دانست. قرار دادن نماد گربه برای نقشه ایران چنانچه می‌تواند دلیل مهمتری مانند: گربه‌های زیبا و اصیل ایرانی داشته باشد که زبانزد عام و خاص است.
مطلب مرتبط: جمعیت ایران + روند رشد، تعداد خانوار و جزئیات مهم دیگر
در این مقاله از سفرانه قصد داریم به نقشه ایران، مرزهای زمینی و آبی آن، تقسیمات جغرافیایی، استان‌ها و راه‌های ارتباطی موجود در کشور اشاره کنیم.
دانلود نقشه ایران با کیفیت بالا
نقشه تقسیمات سیاسی ایران
کشور ایران به دلیل موقعیت استراتژیکی که دارد از مرز آبی و زمینی وسیعی برخوردار است. وجود دریای مازندران و خلیج فارس در شمال و جنوب نقشه و مرزهای زمینی بسیار گسترده ایران را در یک موقعیت بسیار عالی قرار داده است.
کشور ما بیش از 6000 کیلومتر مرز زمینی و 2700 کیلومتر مرز آبی در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان دارد. کشورهایی مانند: ترکیه، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، پاکستان، عراق، افغانستان و ارمنستان از جمله کشورهایی هستند که مرز زمینی کشور را تشکیل می‌دهند. طولانی‌ترین مرز زمینی ایران با عراق و کوتاه‌ترین آن به واسطه کشور ارمنستان است.
مطلب مرتبط: همسایگان مرزی ایران کدامند؟ جزئیات مناطق هم مرز روی نقشه
نقشه استان ها
ایران در حال حاضر یعنی در سال 1401 دارای 31 استان دارد که وسیع‌ترین استان کرمان است و کوچکترین آن، استان البرز به شمار می‌آید. با توجه به نقشه ایران 16 استان مرزی وجود دارد که از میان آن‌ها 9 استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، خراسان رضوی، خراسان شمالی، کرمانشاه، کردستان، ایلام و خراسان جنوبی تنها مرز زمینی دارند. سه استان مازندران، هرمزگان و بوشهر دارای مرز آبی هستند و چهار استان گیلان، گلستان، سیستان و بلوچستان و خوزستان مرز زمینی و آبی را به طر همر‌زمان دارند.
در ادامه به جدیدترین تقسیم بندی استان‌ها در نقشه می‌پردازیم:
- تهران
- خراسان رضوی
- اصفهان
- فارس
- خوزستان
- آذربایجان شرقی
- مازندران
- آذربایجان غربی
- کرمان
- سیستان و بلوچستان
- البرز
- گیلان
- کرمانشاه
- گلستان
- هرمزگان
- لرستان
- همدان
- کردستان
- مرکزی
- قم
- قزوین
- اردبیل
- بوشهر
- یزد
- زنجان
- چهارمحال بختیاری
- خراسان شمالی
- خراسان جنوبی
- کهکیلویه و بویراحمد
- سمنان
- ایلام
مطلب مرتبط: نقشه طرح ترافیک تهران 1401 + راهنمای خرید
شهرستان ها
در تقسیمات کشوری بعد از استان، واحد کوچکتری به نام شهرستان وجود دارد که براساس آخرین تقسیمات در سال 1399 تاکنون ایران دارای 451 شهرستان است. در این تقسیم هر استان از چندیدن شهرستان تشکیل می‌شود به طور استان تهران دارای 16 شهرستان با نام‌های تهران، شهریار، اسلامشهر، بهارستان، ملارد، پاکدشت، ری، قدس، رباط‌کریم، ورامین، قرچکف پردیس، دماوند، پیشوا، شمیرانات و فیروزکوه است.
بخش ها
بخش‌ها در تقسیمات کشوری واحدهای کوچکتری از شهرستان‌ها هستند که از به هم پیوستن چندین دهستان همجوار مشتمل بر چندین مزرعه به‌وجود می‌آیند. به طور مثال شهر تهران که یکی از شهرستان‌های استان تهران است. سه بخش با نام‌های کن، آفتاب و بخش مرکزی دارد.
نقشه رودهای مرزی ایران
در طول مرز ایران با سایر کشورها ما شاهد این موضوع هستیم که رود مرز میان کشورها را تشکیل داده است. از جمله مهمترین رودهایی که مرز میان ایران و کشورهای دیگر را تشکیل می‌دهد می‌توان به ارس، تجن، هریرود، اترک، اروندرود و آستارا چای اشاره کرد.
رود ارس
- طول مرز رودخانه 1072 کیلومتر
- مرز کشور جمهوری آذربایجان، ارمنستان و نخجوان
رود تجن
- طول مرز رودخانه 117 کیلومتر
- مرز ترکمنستان با گلستان
هریرود
- طول مرز رودخانه 1100 کیلومتر
- مرز افغانستان و خراسان
مطلب مرتبط: رودهای ایران | آشنایی بیشتر با مهمترین شریان های آبی کشور
اترک
- طول مرز رودخانه 669 کیلومتر
- مرز ترکمنستان با گلستان
اروند رود
- طول مرز رودخانه 190 کیلومتر
- مرز عراق و استان خوزستان
آستارا چای
- طول مرز رودخانه 38 کیلومتر
- مرز کشور آذربایجان و گیلان
دانلود نقشه رودخانه های مرزی ایران
نقشه راه های ایران
ایران با 2761 هزار کیلومتر خطوط جاد‌ای آزادراه بهره‌برداری شده، یکی از کشورهای درحال توسعه در زمینه مسیرهای جاده‌ای و آسفالت است.
دانلود نقشه راه های ایران
نقشه خطوط ریلی ایران
خطوط بهره برداری شده ریلی ایران هم اکنون در حدود 449 کیلومتر است که اکثر شهرهای مهم و مسیرهای حیاتی را به هم متصل کرده است.
دانلود جدیدترین نقشه خطوط ریلی ایران
نقشه ناهمواری های ایران
کشور ما ایران با توجه به اینکه بر روی دو فلات بسیار مهم قرار گرفته، دارای ناهمواری‌ها و کوه‌های مرتفعی است. با در نظر نگرفتن دو کویر لوت و کویر مرکزی می‌توان گفت که بیشتر مساحت کشور را مناطق کوهستانی تشکیل می‌دهد.
مطلب مرتبط: نقشه جهان | نقشه قاره‌ها و تقسیم بندی منطقه ای + حقایق جالب در مورد آن
این کوه‌ها و رشته کوه‌ها اکثر در شمال، جنوب و غرب کشور قرار دارند و از پراکندگی و ارتفاع قابل توجهی برخوردار هستند.
مرتفع‌ترین ناهمواری کشور قله نیمه فعال و آتشفشانی دماوند است که در رشته کوه البرز قرار گرفته است. ایران با دو رشته کوه مهم البرز در شمال و زاگرس در شمال‌غرب تا جنوب‌شرق از جمله ناهموارترین کشورهای موجود در منطقه به‌شمار می‌رود.
دانلود نقشه ناهمواری های ایران
نقشه جاده های فرعی و روستایی ایران
طرح توسعه راه‌ها و جاده‌های ایران از دوره قاجار تا به امروز ادامه داشته است. وسعت این راه‌ها در ابتدا در حدود 3900 کیلومتر بوده و هم اکنون ایران 200,000 کیلومتر راه اصلی، فرعی و روستایی دارد. جاده‌ها و مسیرهای روستایی به طول 120,000 کیلومتر است که شهرها و قریه‌های کوچک را به یکدیگر متصل می‌کند.
دانلود نقشه جاده های فرعی و روستایی ایران
ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه از موقیت استراتژیک سیاسی، فرهنگی و تجاری بسیار بالایی برخوردار است. قرار گرفتن آن در منطقه خاورمیانه با همسایگان مرزی از نژادها و قومیت‌های گوناگون ایران را تبدیل به یک کشور مهم سیاسی و فرهنگی در منطقه و جهان تبدیل کرده است.
